Nếu đã quen thuộc với lĩnh vực này, chắc hẳn đã từng có lúc bạn thắc mắc không biết board game từ đâu mà có. Trong bài viết trước, chúng ta đã trả lời câu hỏi “board game là gì?”. Giờ là lúc ta cùng tìm hiểu về lịch sử phát triển của board game.

Board Game đã phát triển như thế nào?

1. Con người phát minh ra board game trước khi có ngôn ngữ viết..

Hầu hết mọi người không biết rằng board game có từ thời tiền sử. Nói cách khác, con người phát minh ra board game trước khi có ngôn ngữ viết. Thế, board game nào ra đời đầu tiên?... Chính là xúc xắc! Thành phần thiết yếu của hầu hết các board game ngày nay, cũng chính là nền tảng của những trò chơi cổ xưa nhất của nhân loại.

Một bộ gồm 49 mảnh đá nhỏ được chạm khắc và sơn màu được tìm thấy trong một mộ phần 5000 tuổi ở miền Nam Thổ Nhĩ Kỳ. Đây được xem là những thành phần board game cổ nhất từng được khám phá. Đến triều đại người Rô-ma, xúc xắc đã bắt đầu có hình dạng khối lập phương giống với ngày nay. 

2. Board Game hoàn chỉnh đầu tiên của thế giới bắt nguồn từ Ai Cập cổ..

Vào thời gian khoảng 3100 năm trước công nguyên, board game bắt đầu trở thành thú vui của các pha-ra-ông. Đáng kể đến nhất là Senet.  Trò chơi này xuất hiện trong nhiều bức họa được tìm thấy trong các hầm mộ Ai-cập cổ đại. Đến thời triều đại Ai-cập mới (vào khoảng 1550 – 1077 năm trước công nguyên), Senet đã trở thành một dạng bùa hộ mệnh cho hành trình của người chết. Vì người Ai-cập tin rằng sự may rủi trong trò chơi phản ánh vận mệnh của con người và thành công của một người trong trò chơi chứng tỏ người đó nhận được sự bảo vệ từ các vị thần quan trọng: Ra, Thoth, hay thậm chí Osiris.

Đã bao giờ bạn tự hỏi: “Trong số những board game vẫn đang được chơi ngày nay, game nào ra đời sớm nhất?”?  Nếu có thì chúc mừng vì giờ bạn sẽ nhận được câu trả lời. Nhiều người cho rằng Backgammon là game có khoảng thời gian được chơi lâu nhất trong lịch sử nhưng trên thực tế thì đó là The Royal Game of Ur (được phỏng đoán là xuất hiện vào khoảng 2600 năm trước Công Nguyên). Liubo (được phát minh bởi người Trung Quốc cổ vào khoảng 400 năm trước Công Nguyên) được xem là board game đầu tiên được tạo ra bởi người phương Đông.

3. Quân sự bắt đầu ảnh hưởng đến Board Game. Cờ Tướng, Cờ Vua ra đời..

Ludus latrunculorum là một game chiến thuật 2 người chơi được chơi trong suốt thời kì đế chế Rô-ma. Nội dung của game liên quan rất nhiều đến chiến thuật quân sự. Do nhiều cuộc chiến tranh diễn ra vào khoảng thế kỉ thứ 13 trước Công Nguyên, điều này đã ảnh hưởng đến chủ đề của game. Đây có thể là cột mốc đánh dấu ảnh hưởng của chiến lược quân sự đến board game. Trong xuyên suốt lịch sử, nhiều board game lấy cảm hứng, dựa trên và xoanh quanh các vấn đề quân sự. Tương tự, nhiều quân sự gia sử dụng board game như một công cụ để nghiên cứu, luyện tập và giảng dạy các vấn đề liên quan đến chiến thuật quân sự. Nhiều board game nổi tiếng là minh chứng cho điều này: cờ tướng, cờ vua – chess, risk…

Nhân tiện nói về cờ vua – chess,một trong những board game nổi tiếng nhất của nhân loại, hãy cùng tìm hiểu về lịch sử phát triển của trò chơi này. Bắt đầu từ Tafl games – một dòng những board game chiến thuật của người Germanic và Celtic cổ đại. Người Viking truyền bá Tafl đến tất cả mọi nơi mà họ đặt chân đến, bao gồm Iceland, vương quốc Anh, Ireland và Lapland.

Nhiều bản biến thể của dòng game này được chơi tại phần lớn phía Bắc châu Âu. Một bản biến thể của Tafl là Chaturanga. Chaturanga là một trò chơi chiến thuật của người Ấn Độ cổ đại, được phát triển vào thời Đế chế Gupta - Ấn Độ, vào khoảng thế kỉ thứ 6 sau Công Nguyên. Vào thế kỉ thứ 7, Chaturanga được biến thể thành Shatranj ở Ba Tư. Shatranj là một dạng cờ vua cổ (rất giống với cờ vua hiện đại) và được du nhập vào châu Âu cuối thời Trung Cổ.

Vào khoảng năm 1200, luật chơi của Shatranj bắt đầu được biến thể và vào khoảng năm 1475, có nhiều sự thay đổi lớn khiến cho trò chơi giống như ngày nay. Vào Thời Kì Khai Sáng, cờ vua được xem là một cách để rèn luyện bản thân. Ngày nay, cờ vua được Ủy ban thế vận hội quốc tế (IOC) công nhận là một môn thể thao.

4. Và rồi Monopoly huyền thoại ra đời.. 

Vào năm 1903, Lizzie Magie (một trong những nhà thiết kế board game đầu tiên ở Mĩ) phát minh ra The Landlord’s Game (trò chơi địa chủ). Trò chơi bao gồm 1 đường đua hình vuông, mỗi cạnh là một chuỗi những mảnh đất mà người chơi có thể mua, ngoài ra còn có 4 con đường sắt, một nhà tù nằm ở một góc, và mỗi lần người chơi đi ngang qua vạch xuất phát sẽ được nhận 100 đô… Nghe có quen không nào?

Magie thiết kế trò chơi nhằm minh họa cho việc đầu cơ đất đai và những hậu quả khôn lường của nó. Ngoài ra, bà cũng hy vọng trò chơi sẽ kích thích sự tò mò của trẻ em về sự bất công đồng thời chúng sẽ giữ được sự tò mò đó khi lớn lên. Năm 1935, Magie bán bằng sáng chế trò chơi cho anh em nhà Parker với giá 500 đô-la. Ngày nay, trò chơi được biết đến với cái tên Monopoly – cờ Tỷ Phú.

5. Danh hiệu và giải thưởng cho Board Game xuất hiện..

Spiel des Jahres, được tạo ra vào năm 1978, là một danh hiệu tiếng Pháp có nghĩa là “Trò chơi của năm”. Đây được xem là giải thưởng uy tín nhất giành cho board game. Giải thưởng được trao hằng năm bởi một hội đồng những nhà phê bình game người Đức. Mục tiêu của Spiel des Jahres là tuyên dương những game có chất lượng cao, thiết kế xuất sắc, và thúc đẩy chất lượng của board game trên thị trường.

The Settlers of Catan (được xuất bản năm 1995) là một trong số những board game Châu Âu đầu tiên trở nên nổi tiếng bên ngoài Châu Âu. Hơn 24 triệu bản của dòng game Catan đã được tiêu thụ và trò chơi đã được dịch ra hơn 30 thứ tiếng. Sự nổi tiếng của Catan ở Mĩ đã mang lại cho nó biệt danh “Board game của thời đại này”, được đặt bởi thời báo The Washington Post.

Trò chơi được thiết kế bởi Klaus Teuber, một kĩ thuật viên nha khoa. Năm nay đã 62 tuổi, Teuber vẫn chưa hết bàng hoàng bởi sự nổi tiếng của trò chơi. Khi xuất hiện ở các sự kiện game lớn, Teuber được chào đón như một ngôi sao nhạc rock. The Settlers of Catan chính là một chất xúc tác chính cho sự nổi tiếng đột ngột của board game ở Mĩ.  

Với sự xuất hiện của những game như Carcassonne, Catan, Alhambra, and Ticket to Ride… người chơi muốn nhiều hơn nữa. Thế nhưng, sản xuất và đưa board game lên thị trường là một việc không hề đơn giản. Đối với hầu hết những nhà thiết kế game (ngay cả những người nổi tiếng!), việc thiết kế game chỉ là một thú vui, không phải một công việc. Số tiền kiếm được thường chỉ huề vốn hoặc có chăng thì chỉ đủ để làm thêm vài bản mở rộng.

… Cho đến khi, Kickstarter xuất hiện.
Đối với những ai còn lạ lẫm với hình thức này, Kickstarter là một hình thức gây quỹ cộng đồng toàn cầu giúp hiện thực hóa những dự án mang tính sáng tạo. Ban đầu được tạo ra với mục tiêu là âm nhạc và phim ảnh, Kickstarter đã huy động được hơn 1.5 tỉ đô-la và tài trợ hơn 200.000 dự án bao gồm âm nhạc, vở diễn, sản phẩm điện tử, phim ảnh, truyện tranh,…  và tất nhiên là board game.

Đối với thị trường board game, Kickstarter mang tính cách mạng vì giờ đây những gamer đam mê sáng tạo có thể dễ dàng kêu gọi sự hỗ trợ từ những người cùng chung sở thích. Hình thức này cũng mang lại cho cộng đồng những người chơi game cơ hội để cùng nhau hiện thực hóa những ý tưởng thầm lặng, giờ đây mọi người có thể có được cái mình muốn một cách dễ dàng hơn. Hiện tại, trên Kickstarter, có hơn 200 dự án board game đang huy động vốn. Điều này là một minh chứng cho sự phát triển của cộng đồng board game.

Tabletop là trang mạng quen thuộc của các Board Gamer

7. Tương lai ?

Điều gì chờ đợi chúng ta trong tương lai? Mọi người đều đang cố gắng xây dựng một cộng đồng dù là trực tuyến hay trực tiếp. Nơi mà mọi người có thể gặp gũi để cùng chơi game, để cùng chia sẻ những suy nghĩ, cảm xúc, trải nghiệm, kinh nghiệm, chiến thuật, thậm chí là cách vẽ board game…  Mặc dù cộng đồng đang phát triển với một tốc độ ổn định, nó vẫn còn đang rất non trẻ. Hãy cứ tiếp tục chung tay để xây dựng cộng đồng, hãy cứ tổ chức những buổi gặp mặt chơi game. Tương lai vẫn còn hứa hẹn rất nhiều điều!

---

Người viết: Dnzr - Board Game Việt

Có thể bạn muốn xem:

- [Tips] Ma Sói : Bán sói - kẻ đặt chân hai bên bờ chiến tuyến

- Top 4 nỗi ám ảnh khi chơi Board Game

- [Review] Bang – Board Game Của Các Anh Hùng Hậu Viễn Tây